Trwający obecnie sezon burzowy nie obfituje w groźne zjawiska konwekcyjne, czasami jednak pojawiają się warunki sprzyjające powstawaniu gwałtownych burz, w tym superkomórek burzowych. 5 czerwca 2020 r. taka właśnie formacja rozwinęła się na południu województwa świętokrzyskiego. Wędrując przez Małopolskę przemierzyła dystans ponad 100 km. Najgroźniejszym zjawiskiem występującym na trasie burzy było intensywne gradobicie, które spowodowało straty w rolnictwie zwłaszcza na południe od Bochni.
Warto przyjrzeć się cechom charakterystycznym omawianej struktury w kontekście meteorologii radarowej. Dzięki zaawansowanym produktom systemu POLRAD, wykorzystującym dane o podwójnej polaryzacji oraz informacje z modelu o wysokości izotermy zero, mogliśmy precyzyjnie określić miejsce wystąpienia gradobicia oraz rozmiar spadłych gradzin. Według produktu HAILSZ (hail size) największy grad wystąpił w okolicach Bochni – ok. 40 mm, oraz w gminie Łukowice – ok. 37 mm. Należy jednak zaznaczyć, że dane pochodziły z radaru RZE (Rzeszów) oddalonego o ok. 120 km od badanego obszaru, ponieważ bliżej zlokalizowany radar BRZ (Brzuchania) pracuje w trybie pojedynczej polaryzacji. Tak duża odległość zjawiska od urządzenia pomiarowego może mieć wpływ na niewielkie niedoszacowanie wielkości gradzin.
Wał szkwałowy na czele burzy w okolicach Białegostoku – 02.07.2020 r.
Z kolei dane z radaru BRZ świetnie nadały się do wygenerowania produktu SRV (storm relative velocity). Dzięki zastosowanemu algorytmowi, który automatycznie wylicza średni profil wiatru w obszarze skanowania dopplerowskiego, na danych o prędkości radialnej bardzo dobrze uwidoczniła się rotacja w obrębie mezocyklonu. Warto zwrócić także uwagę na zakłócenia pochodzące od wifi, które czasami są mylnie interpretowane przez osoby niedoświadczone w pracy z danymi radialnymi jako velocity couplet.
Cała struktura podręcznikowo prezentuje się również na danych o odbiciowości. Widoczna jest sygnatura hook echo, linia dobudowujących się komórek na zachód od mezocyklonu (flanking line) oraz przede wszystkim BWER (bounded week echo region). Jest to obszar słabego echa związany z utrzymywaniem hydrometeorów w górze przez bardzo silny prąd wstępujący. Zobrazowanie tej sygnatury możliwe jest dzięki wykonaniu przekroju poprzecznego przez dane radarowe (VCUT) z wykorzystaniem narzędzia DART systemu Rainbow, które służy pracownikom IMGW-PIB do analizy danych radarowych.
Rysunek 2. Produkt SRV (V) prezentujący velocity coupled w obrębie oddziaływania mezocyklonu.
Rysunek 3. Produkt HAILSZ (Size) prezentujący wielkość gradzin w okolicach Bochni.
Rysunek 4. Produkt HAILSZ (Size) prezentujący wielkość gradzin w okolicach Łukowicy.
Prognoza i analiza zjawisk konwekcyjnych: meteo.imgw.pl zakładka “Prognoza burz”
Profil FB #BurzaAlert: www.facebook.com/burzaalertimgw
Aplikacja mobilna (Android, iOS) prezentująca m.in. dane radarowe i wyładowania atmosferyczne: aplikacjameteo.imgw.pl
Zdjęcie główne: Mateusz Zamajtys | IMGW-PIB
