Od niewielkich, bezimiennych stawów ukrytych w leśnych zakątkach, po rozległe akweny, tak ogromne, że nazywa się je morzami. Od niemal dwukilometrowych głębin słonowodnych, po płytkie „kałuże”, które można przejść w bród. Od tych położonych wysoko w górach, po te, leżące znacznie poniżej poziomu morza. Na całym świecie znajdują się ich miliony. Występują na każdym kontynencie i niemal w każdym środowisku: surowych górach, na rozpalonych pustyniach, żyznych równinach, czy w pobliżu wybrzeży oceanów.
Jeziora to prawdziwe klejnoty Ziemi, które nie tylko zachwycają swoją różnorodnością, ale odgrywają też kluczową rolę w globalnych systemach przyrodniczych. Stanowią aż 87 proc. zasobów wód powierzchniowych naszej planety. Są przystankami na trasach ptasich migracji, terenami lęgowymi, schronieniem dla zwierząt i domem dla bogatej fauny oraz flory – od mikroskopijnych organizmów, przez bujne rośliny wodne, aż po ryby i ssaki. Jako element wielkiego cyklu hydrologicznego retencjonują wodę, wspomagają funkcjonowanie ekosystemów i przeciwdziałają gwałtownym wahaniom wilgotności oraz temperatury w swoim otoczeniu.
Jeziora, choć mogą wydawać się wieczne, w rzeczywistości podlegają nieustannej przemianie. Tak jak ludzie, przechodzą przez różne etapy życia – od narodzin, przez dojrzałość, aż po nieuchronny kres. W miarę upływu czasu ich baseny wypełniają się osadami i materią organiczną, co prowadzi do ich stopniowego zanikania. Naturalny proces „starzenia się” jezior może trwać setki, a nawet tysiące lat. Jednak wpływ człowieka – od nadmiernej eksploatacji wód, przez zanieczyszczenia, aż po antropogeniczną zmianę klimatu – potrafi drastycznie skrócić ten cykl do zaledwie kilku dekad.
W tym numerze magazynu Obserwator zapraszam do odkrywania fascynującego świata jezior. Przyjrzymy się ich historii, różnorodności i znaczeniu, a także wyzwaniom z jakimi się mierzą. Dowiemy się, co możemy zrobić, aby zachować te cudowne akweny dla przyszłych pokoleń. Jeziora to nie tylko piękne widoki – to także bezcenne skarby natury, które łączą ludzi, zwierzęta i klimat w jedną wielką opowieść o życiu na Ziemi.
https://imgw.pl/obserwator-wydanie-specjalne-jeziora-zapomniane-wody
Wszystkie wydania Obserwatora: https://imgw.pl/edukacja/dzialalnosc-popularyzatorska/.
