Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) będzie odpowiedzialna za prowadzenia oficjalnego archiwum ekstremalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych – odpowiednika Księgi Guinessa zawierającego informacje o rekordowych temperaturach, opadach oraz innych zjawiskach atmosferycznych. Instytucja opracowała także nowe wytyczne dotyczące oceny i sposobu weryfikacji informacji o ekstremach.
Znajomość ekstremalnych warunków pogodowych i klimatycznych jest niezwykle ważna nie tylko z punktu widzenia nauk o klimacie, ale także ze względów praktycznych. Pozwala m.in. właściwie projektować infrastrukturę umożliwiającą funkcjonowanie współczesnych społeczeństwa oraz opracowywać plany i strategie związane np. z opieką zdrowotną, sieciami energetycznymi czy rolnictwem. Wiedza o ekstremach jest również istotna dla rozwoju podstawowych nauk o atmosferze, ponieważ w wyniku zmiany klimatu następują istotne zmiany w zakresie skrajnych wartości poszczególnych wskaźników klimatycznych.
„Właściwe rozpoznanie i opisywanie ekstremalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych ma kluczowe znaczenie dla ograniczania ryzyka katastrof i wzmacniania międzynarodowej inicjatywy Early Warnings for All. Zwłaszcza, że w warunkach zmieniającego się klimatu częstotliwość i intensywność wielu ekstremów wzrasta, a ich skutki stają się nieproporcjonalnie duże”. – mówi szef ds. monitorowania klimatu w WMO, dr Omar Baddour. – „Ponadto ludzi na ogół fascynuje pogoda, w szczególności interesują ich ekstremalne warunki pogodowe – najgorętsze, najzimniejsze, najbardziej wietrzne i tak dalej. Posiadanie wiarygodnej listy tych skrajności (…) umożliwi również mediom spojrzenie na wydarzenia pogodowe z właściwej perspektywy”.
Początki World Weather and Climate Extremes Archive sięgają 2007 r., a jego założycielem był prof. Randall Cerveny z Arizona State University i była Komisja ds. Klimatologii WMO. W bazie rejestruje się oficjalne zapisy globalnych i regionalnych ekstremów związanych z wieloma określonymi typami pogody.
„Archiwum zapewnia perspektywę historyczną i geograficzną zaobserwowanych granic ekstremalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych. Jest to żywe źródło informacji pozwalających zrozumieć zmienność i zmiany klimatu oraz wykrywanie i przypisywanie zmian klimatycznych, niezwykle ważne w kontekście zastosowań w budownictwie, energetyce, przemyśle”. – mówi prof. Cerveny, sprawozdawca WMO ds. pogody i ekstremalnych warunków klimatycznych.
Obecnie Archiwum zawiera informacje o ekstremalnych wartościach temperatury powietrza, ciśnienia atmosferycznego, opadów, gradu, wiatru i wyładowań atmosferycznych, wysokości fal oceanicznych oraz burz. Nowe wytyczne opisują proces oceny i weryfikacji zapisu pogody lub klimatu, w tym elementy oceny i sposób podejmowania decyzji, wskazują na instytucje i osoby odpowiedzialne za kierowanie procesem, określają sposób wybierania dodatkowych ekspertów oraz znaczenie współpracy z krajowymi władzami meteorologicznymi i międzynarodowymi ekspertami klimatycznymi przy weryfikacji nowych rekordów.
Obserwacja będąca potencjalnym nowym rekordem prawdopodobnie wzbudzi duże zainteresowanie, gdy tylko stanie się znana. Niestety formalna ocena dokonywana przez komitet WMO jest długotrwałym procesem, którego ostateczny wynik często zajmuje od roku do dwóch lat. Aby szybciej przeprowadzić ocenę, potrzebny jest proces tymczasowej akceptacji (lub odrzucenia) potencjalnego zapisu w celu ustalenia, czy jest on wiarygodny. Zaleca się, aby ocenę tymczasową przeprowadził odpowiedzialny NMHS (narodowa służba hydrologiczno-meteorologiczna), chociaż w razie potrzeby NMHS może zwrócić się o poradę do WMO (w niektórych przypadkach to WMO powiadomi NMHS, że na jej terytorium ustanowiono potencjalny rekord).
Archiwum ekstremalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych dostępne jest w postaci mapy oraz zestawień tabelarycznych.
Opracowanie: Redakcja, na podstawie doniesień prasowych WMO.
Zdjęcie główne: NOAA | Unsplash.
