Zgodnie z najnowszymi, zaktualizowanymi prognozami na lata 2023-2027, opublikowanymi przez przez Światową Organizację Meteorologiczną, średnie globalne wartości temperatury na Ziemi wzrosną do rekordowych poziomów, a główną tego przyczyną będą utrzymujące się na wysokim poziomie stężenia gazów cieplarnianych oraz naturalnie występujące zjawisko El Niño.
Według analiz przedstawionych w Global Annual to Decadal Climate Update, w najbliższych 5 latach istnieje aż 66 proc. szansa na to, że przynajmniej raz średnia roczna temperatura powierzchni wzrośnie – przejściowo – o 1,5 st. Celsjusza powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej. Natomiast niemal pewne jest (98 proc. prawdopodobieństwa), że w okresie 2023-2927 co najmniej jeden rok będzie najcieplejszy w historii.
„Informacje przedstawione w raporcie nie oznaczają przekroczenia granicy określonej w porozumieniu paryskim na stałe”. – wyjaśnia prof. Petteri Taalas, Sekretarz Generalny WMO. –„Alarmujące jest jednak to, że w ciągu najbliższych lat rośnie prawdopodobieństwo złamania bariery +1,5°C. W nadchodzących miesiącach oczekujemy pogłębiania się zjawiska El Niño, co przy postępującej zmianie klimatu wywołanej działalnością człowieka może oznaczać skokowe wzrosty temperatury powietrza. Będzie to miało daleko idące konsekwencje dla życia i zdrowia ludzi, bezpieczeństwa żywnościowego, gospodarki wodnej i środowiska. Musimy być na to gotowi”.
Kolejne raporty przygotowywane przez Met Office, wiodące centrum WMO zajmujące się prognozami długoterminowymi, pokazują że w latach 2017-2021 prawdopodobieństwo przekroczenia średniej globalnej temperatury powietrza o 1,5°C wynosiło zaledwie 10 proc, a w 2015 roku było bliskie zeru.
„Przewidujemy, że średnie globalne temperatury będą nadal rosły, oddalając nas coraz bardziej od klimatu, do którego jesteśmy przyzwyczajeni”. – powiedział dr Leon Hermanson, ekspert Met Office, kierujący zespołem autorów raportu.
Najważniejsze wnioski z raportu:
- Średnia globalna temperatura powietrza w 2022 roku była o około 1,15°C wyższa od średniej z lat 1850-1900. Ochładzający wpływ La Niña w ostatnich trzech latach tymczasowo hamował długoterminowy trend ocieplenia. Jednak od marca tego roku obserwuje się zmianę warunków oscylacji południowej ENSO i prognozuje powrót El Niño, który zazwyczaj przyczynia się do ocieplenia atmosfery w kolejnym roku.
- Przewiduje się, że średnia globalna temperatura powietrza dla każdego roku w latach 2023-2027 będzie od 1,1°C do 1,8°C wyższa niż średnia z lat 1850-1900.
- Istnieje 98 proc. szans, że co najmniej jeden rok w ciągu najbliższych pięciu lat pobije rekord temperatury ustanowiony w 2016 roku, kiedy wystąpiło wyjątkowo silne El Niño.
- Na podobnym poziomie szacuje się prawdopodobieństwo, że średnia temperatura powietrza dla wielolecia 2023-2027 będzie wyższa niż średnia dla ostatnich 5 lat.
- Ocieplanie się Arktyki jest bez precedensu. Przewiduje się, że w porównaniu ze średnią z lat 1991-2020 anomalia temperatury będzie ponad trzykrotnie większa niż średnia globalna anomalia pięciu przedłużonych zim na półkuli północnej.
- Przewidywane wzorce opadów dla średniego okresu od maja do września 2023-2027, w porównaniu ze średnią z lat 1991-2020, sugerują zwiększone opady w Sahelu, północnej Europie, na Alasce i północnej Syberii oraz mniejsze opady nad Amazonką i częściami Australii.
„Kolejny raport, przygotowany przez wysoko wyspecjalizowane instytucje o uznanym autorytecie potwierdza, że proces współczesnego globalnego ocieplenia się klimatu Ziemi ulega intensyfikacji”. – wyjaśnia prof. Mirosław Miętus, Z-ca Dyrektora IMGW-PIB, Stały Przedstawiciel Polski w WMO. – „WMO, publikując raport w przededniu 19. Światowego Kongresu Meteorologicznego, wskazuje nie tylko na skalę procesu globalnego ocieplenia, ale podkreśla również zagrożenia, jakie w najbliższym czasie mogą wystąpić. IMGW-PIB od szeregu lat systematycznie informuje o skali zmian systemu klimatycznego na obszarze Polski. Zmiany te są poważne, a ich konsekwencje mogą być odczuwalne w najbliższych latach we wszystkich sferach naszego życia”.
Raport Global Annual to Decadal Climate Update dostępny jest na stronie https://library.wmo.int/doc_num.php?explnum_id=11611
Oprac. Redakcja.
Zdjęcie główne: Casey Horner | Unsplash.
