Klimat w Europie 2022: Opady

26 kwietnia 2023

Copernicus Climate Change Service (C3S) opublikował wyniki pomiarów satelitarnych i naziemnych dotyczących warunków klimatycznych w Europie w 2022 roku. W kolejnych odsłonach będziemy prezentować główne wnioski z tegorocznego The European State of the Climate 2022 (ESOTC 2022).

Średnie opady w 2022 roku oscylowały poniżej średniej z wielolecia 1991-2020, a wartości anomalii wahały się od –4% do –10% w zależności od zestawu danych. Najbardziej suchym miesiącem był maj, kiedy opady były mniejsze o 21% do 28% (w okresie od sierpnia do września, gdy wystąpiły najwyższe temperatury i najniższe opady mieliśmy w Europie do czynienia z suszą). Warunkami bardziej wilgotnymi niż przeciętnie charakteryzowały się tylko kwiecień i wrzesień, z dodatnimi anomaliami na poziomie 13-21%.

Roczne anomalie opadów w Europie w latach 1950-2022 w odniesieniu do okresu referencyjnego 1991-2020 (górna grafika). Miesięczne anomalie opadów w Europie w 2022 roku w odniesieniu do średnich miesięcznych z wielolecia 1991-2020 (dolna grafika).
Roczne anomalie opadów w Europie w latach 1950-2022 w odniesieniu do okresu referencyjnego 1991-2020 (górna grafika). Miesięczne anomalie opadów w Europie w 2022 roku w odniesieniu do średnich miesięcznych z wielolecia 1991-2020 (dolna grafika).

Bardziej suche niż przeciętnie warunki panowały w 2022 roku w większości krajów Europy: Francji, Włoszech, Szwajcarii, północnych Niemczech i południowej Szwecji. Większą ilość opadów zanotowano we wschodniej Hiszpanii, zachodniej Norwegii, południowych Bałkanach oraz części Europy Środkowej i Wschodniej.

Anomalie opadów rocznych w Europie w 2022 roku w odniesieniu do średniej z wielolecia 1991-2020: a) dane satelitarne ERA5, b) dane z obserwacji naziemnych.
Anomalie opadów rocznych w Europie w 2022 roku w odniesieniu do średniej z wielolecia 1991-2020: a) dane satelitarne ERA5, b) dane z obserwacji naziemnych.

Generalnie w ubiegłym roku liczba dni deszczowych była w Europie niższa od średniej – zwłaszcza we Francji, Włoszech i Polsce.

Liczba dni z opadem atmosferycznym w 2022 roku – anomalia w odniesieniu do wielolecia 1991-2020.
Liczba dni z opadem atmosferycznym w 2022 roku – anomalia w odniesieniu do wielolecia 1991-2020.

Charakterystyki sezonowe

Zimą 2022 roku panowały w Europie mieszane warunki wilgotnościowe. Największe dodatnie anomalie opadowe miały miejsce na północ od Morza Czarnego i Morza Kaspijskiego. Z kolei suchsze warunki panowały w Portugalii, Hiszpanii i północnych Włoszech.

Wiosna była w większości krajów kontynentu bardziej sucha niż zwykle. Opady powyżej przeciętnej odnotowano na Półwyspie Iberyjskim, w zachodniej Norwegii oraz we wschodniej Europie. Również latem w niemal całej Europie panowały znacznie bardziej suche warunki niż przeciętnie. Największe anomalie stwierdzono w Niemczech, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii oraz w części wschodniej i południowo-wschodniej Europy.

Jesień 2022 roku była bardziej „mokra” w pasie od Wysp Brytyjskich, przez Niemcy, po Bałkany. Suche warunki dominowały w krajach nadbałtyckich oraz na południu kontynentu.

Anomalie opadów atmosferycznych w Europie w poszczególnych sezonach 2022 roku w odniesieniu do średnich z wielolecia 1991-2020.
Anomalie opadów atmosferycznych w Europie w poszczególnych sezonach 2022 roku w odniesieniu do średnich z wielolecia 1991-2020.

Zasoby wodne rzek

W 2022 roku średni roczny przepływ w rzekach europejskich był drugim najniższym w historii pomiarów od 1991 roku. Za nami szósty rok z rzędu, w którym przepływy były poniżej średniej z okresu referencyjnego 1991-2020 – objęły one aż 63% obserwowanych rzek.

Roczne anomalie przepływu rzek w Europie w latach 1991-2022 w odniesieniu do średniej z wielolecia 1991-2020.
Roczne anomalie przepływu rzek w Europie w latach 1991-2022 w odniesieniu do średniej z wielolecia 1991-2020.

Rekordowe niskie przepływy obserwowano w marcu, szczególnie w zlewni Dunaju, gdzie przez cały rok wielokrotnie notowano najniższe w historii poziomy wód. W Europie Zachodniej – w zlewniach Loary i Ebro – przepływy były poniżej średniej występowały przez 11 miesięcy w roku. W wielu krajach nastąpiło znacznie obniżenie poziomu w wód w zbiornikach retencyjnych.

Średnie miesięczne anomalie przepływu rzek w marcu, kwietniu, sierpniu i październiku 2022 roku.
Średnie miesięczne anomalie przepływu rzek w marcu, kwietniu, sierpniu i październiku 2022 roku.

Oprac. Rafał Stepnowski, na podstawie https://climate.copernicus.eu/esotc/2022/precipitation i https://climate.copernicus.eu/esotc/2022/river-discharge.
Zdjęcie główne: Manuel Keller | Unsplash.

(Visited 614 times, 1 visits today)

Don't Miss