Gorące środowisko atmosferyczne silnie obciąża organizm człowieka, a długa ekspozycja na wysoką temperaturę powietrza w skrajnych przypadkach prowadzi do poważnych skutków zdrowotnych (np. udar cieplny). W takich warunkach ryzyko przeciążenia układu krążeniowego jest tym większe, im intensywniejszy wykonujemy wysiłek fizyczny. Nowy produkt w serwisie Biometeo IMGW pomoże zaplanować aktywności w ciepłej połowie roku i uchronić się przed zagrożeniami.
Prognoza wykorzystuje wskaźnik biometeorologiczny MHR, który służy do określania dopuszczalnego poziomu aktywności fizycznej, niepowodującego nadmiernego obciążenia serca podczas wysiłku fizycznego w określonych warunkach pogodowych. Do jego obliczenia wykorzystuje się temperaturę powietrza i ciśnienie pary wodnej. Metaboliczna produkcja ciepła przez osobę dorosłą ważącą 70 kg – w stanie spoczynku w pozycji siedzącej – wynosi 58,2 W·m-2. Jest to wartość odpowiadająca 1 MET (z ang. Metabolic Equivalent of Task, tj. ekwiwalent metaboliczny lub metaboliczny odpowiednik aktywności), czyli zużyciu 3,5 ml tlenu z kilograma masy ciała w ciągu minuty, tj. ok. 250 ml·min-1. W celu ułatwienia korzystania z prognozy, wartości MHR są prezentowane z wykorzystaniem jednostki MET. 1 MET odpowiada wydatkowi energetycznemu przeciętnej osoby w czasie spoczynku w pozycji siedzącej, natomiast 4 MET odpowiada wydatkowi podczas jazdy na rowerze z prędkością 10-15 km/h, pracom ogrodniczym lub grze w tenisa stołowego. Im wartość MET jest większa, tym intensywniejsza jest aktywność.
Wartości wskaźnika MHR pogrupowano w trzy kategorie. Wartości większe lub równe 3,0 MET (klasa 1, oznaczana na mapie zielonym symbolem rowerzysty) oznaczają, że środowisko termiczno-wilgotnościowe nie obciąża istotnie układu krążenia i nie ma przeciwskazań do podejmowania aktywności fizycznej o umiarkowanej lub dużej intensywności. Wartości wskaźnika w przedziale 2,0-2,9 MET (klasa 2, żółty symbol rowerzysty) informują, że w prognozowanych warunkach aktywność o małej intensywności nie powinna nadmiernie obciążać układu krążenia. Wartości poniżej 2,0 MET (klasa 3, czerwony symbol rowerzysty) należy odczytywać jako warunki termiczno-wilgotnościowe mogące znacząco obciążać układ krążeniowy człowieka. W takiej sytuacji wskazany jest odpoczynek lub co najwyżej aktywność o bardzo małej intensywności.
Prognoza ma charakter orientacyjny. Wielkość metabolicznej produkcji ciepła oraz zdolność do podejmowania aktywności fizycznej o intensywności innej niż zalecana zależy m.in. od cech osobniczych (np. płeć, wiek, masa ciała, ilość tkanki tłuszczowej), stanu zdrowia, kondycji fizycznej i stopnia aklimatyzacji danej osoby do panujących warunków środowiskowych. Metaboliczna produkcja ciepła u osób zdrowych, o dobrej kondycji fizycznej i zaaklimatyzowanych może być niższa, natomiast u osób chorych, niewysportowanych i niezaaklimatyzowanych, wyższa od prognozowanej.
Prognoza MHR jest dostępna sezonowo w okresie od czerwca do października na stronie https://biometeo.imgw.pl/?page=MHR.
Oprac. Redakcja.
Zdjęcie główne: Sina Sadeqi | Unsplash.
