WMO opracuje plan globalnego programu “Early Warnings for All”

Zgodnie z zapowiedziami ONZ, do 2027 roku powstanie zintegrowany światowy system ostrzegania, który ma zapewnić każdej osobie na Ziemi dostęp do informacji o zagrożeniach pogodowych i klimatycznych. Przygotowanie planu wdrożenia tej inicjatywy powierzono Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO). Dokument, który stanowi pokłosie inicjatywy Sekretarza Generalnego ONZ ogłoszonej w czasie tegorocznego Światowego Dnia Meteorologii, zostanie oficjalnie przedstawiony na szycie COP27 w Egipcie. Prezentujemy jego najważniejsze założenia.

Szacuje się, że od 3,3 do 3,6 miliarda ludzi żyje na obszarach szczególnie podatnych na zmianę klimatu. Tymczasem aż jedna na trzy osoby na świecie nie ma dostępu do skutecznych systemów wczesnego ostrzegania. Ma to swoje dramatyczne konsekwencje. Jak podaje WMO (https://obserwator.imgw.pl/klimat-pogoda-ludzie-gospodarka/) w ostatnim 50-leciu statystycznie każdego dnia dochodziło do katastrofy związanej z niebezpieczną pogodą, powodującej śmierć 115 osób i straty ekonomiczne w wysokości 202 mln USD. Podczas gdy liczba katastrof wzrosła w ostatnich dekadach pięciokrotnie, dzięki systemom wczesnego ostrzegania i sprawnemu zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi, liczba zgonów zmniejszyła się prawie trzykrotnie. To pokazuje, że rozwój takich systemów może znacznie ograniczyć negatywne skutki ekstremalnej pogody.

Inicjatywa „Early Warnings for All: The Global Early Warning Initiative for the Implementation of Climate Adaptation” jest odpowiedzią międzynarodowych organizacji na te potrzeby. O programie rozmawiano 20 września br. podczas 77. Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ https://obserwator.imgw.pl/zagrozenia-klimatyczne-tematem-agendy-onz/, a poparcie idei jego realizacji, tzw. „Executive Action Plan 2023-2027”, będzie jednym z priorytetowych celów trwającego szczytu klimatycznego (COP27).

Plan rozwoju globalnej sieci ostrzeżeń opiera się na rozwoju czterech kluczowych obszarów MHEWS (ang. Multi Hazard Early Warning System): budowie wiedzy o zagrożeniach (I), doskonaleniu obserwacji i prognoz (II), zwiększaniu odporności i odpowiedzialności (III) oraz ulepszaniu komunikacji (IV). Środki inwestycyjne, w wysokości 3,1 mld USD, mają pochodzić z trzech podstawowych mechanizmów finansowych: CREWS (Climate Risk and Early Warning Systems, czyli inicjatywy rozwoju systemów wczesnego ostrzegania, zainicjowanej podczas COP21), GCF (Zielonego Funduszu Klimatycznego, Green Climate Fund) oraz SOFF (Systematic Observations Financing Facility, czyli mechanizmu wspierającego rozwój sieci pomiarowo-obserwacyjnych, rozwijanego z sukcesem od czasu katowickiego COP-24). Twórcy EAP2023-2027 wzywają również do większej koordynacji istniejących i planowanych inwestycji międzynarodowych za pośrednictwem Alliance for Hydromet Development, partnerstwa zrzeszającego instytucje finansowe wspierające działania na rzecz polepszenia jakości funkcjonowania systemów pozyskiwania i przetwarzania danych środowiskowych, postrzeganych jako istotny element wsparcia działań adaptacyjnych do zmiany klimatu.

Wdrożenie i koordynację programu powierzono specjalnie powołanej Radzie Zarządzającej, której współprzewodniczą Sekretarz Generalny Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) i Sekretarz Generalny Biura Narodów Zjednoczonych ds. Ograniczania Ryzyka Katastrof (UNDRR). Do członkostwa w niej zaproszono partnerów współpracujących przy tworzeniu „Executive Action Plan 2023-2027”. Rada będzie spotykać się dwa razy w roku oraz monitorować i składać sprawozdania z postępów w realizacji celów inicjatywy „Early Warnings for All”. Ważną rolę wsparcia mają ogrywać organy koordynujące, takie jak Risk-informed Early Action Partnership i Alliance for Hydromet Development oraz nowo utworzone Center of Excellence WMO-UNDRR.

Kluczowe znaczenie we wdrażaniu ustaleń Rady będą mieli członkowie WMO. Narodowe Służby Meteorologiczne i Hydrologiczne (NMHSs) oraz krajowe agencje zarządzania ryzykiem katastrof umożliwią realizację zadań wskazanych przez Komisje Techniczne WMO SERCOM i INFCOM na poziomie poszczególnych państw. Rozważana jest również koordynacja działań z Agendą ONZ ds. Zrównoważonego Rozwoju.

Raz w roku planuje się organizację wielostronnego forum, na którym przeprowadzane będą konsultacje z szerszą grupą partnerów – już dziś zainteresowanie taką współpracą zgłosiło ponad 150 organizacji. Do udziału w rozmowach zostaną zaproszone właściwe agendy ONZ, przedstawiciele sektora hydrometeorologicznego, zarządzania klęskami żywiołowymi, finansowy, akademicki, ale także strona społeczna i biznes. Szczegółowe plany wdrożenia inicjatywy „Early Warnings for All” (znanej również jako EW4All) dostępne są w bibliotece WMO: https://library.wmo.int/doc_num.php?explnum_id=11356.

Opracowano na podstawie doniesień prasowych WMO i ONZ.
Zdjęcie główne: Andrea De Santis | Unsplash.