Nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne jest główną przyczyną raka skóry. Uruchomiona właśnie mobilna aplikacja SunSmart Global UV wspomaga użytkowników w podejmowaniu odpowiednich działań chroniących przed efektami długotrwałej i nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV.
SunSmart Global UV udostępnia pięciodniowe prognozy dla wybranej lokalizacji na całym świecie i wskazuje, kiedy w ciągu dnia wymagana jest ochrona przed słońcem. Aplikacja opiera się na indeksie UV (Global Solar UV Index), który opisuje poziom promieniowania słonecznego na powierzchni ziemi. Indeks podawany jest w skali od 1 (lub „Niski”) do 11 i wyższej (lub „Ekstremalny”). Im wyższa wartość wskaźnika, tym większe prawdopodobieństwo uszkodzenia skóry i oczu w krótszym czasie ekspozycji. Gdy indeks UV wynosi 3 lub więcej należy sięgnąć po odpowiednie środki ochrony i dostosować aktywność na świeżym powietrzu do aktualnych warunków.
Global Solar UV Index powstał w wyniku współpracy specjalistów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO), Programu Środowiskowego Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP), Międzynarodowej Komisji ds. Ochrony przed Promieniowaniem Niejonizującym (ICNIRP) i niemieckich władz federalnych. Natomiast aplikację opracowano w Australii na bazie doświadczeń Cancer Council Victoria i Australian Radiation Protection and Nuclear Safety Agency – środków mających wieloletnie doświadczenie we wdrażaniu rozwiązań i kampanii promujących zdrowie publiczne.
„Aplikacja łączy wiedzę meteorologiczną, środowiskową i zdrowotną, aby chronić ludzi przed słońcem zarówno w pracy, jak i w czasie wolnym. Jest wyjątkowa, ponieważ wykorzystuje dane z krajowych stacji pogodowych i pomiarowych UV, zapewniając dokładne i specyficzne dla lokalizacji odczyty indeksu UV”. – powiedział sekretarz generalny WMO, profesor Petteri Taalas. – „To wspaniały przykład nauki służącej społeczeństwu”.
Prognozy zasilające SunSmart Global UV opracowywane są przez ECMWF w ramach unijnego programu monitorowaniu atmosfery Copernicus. Jak wskazuje szef Copernicus Atmosphere Monitoring Service na poziom promieniowania słonecznego wpływa nie tylko położenie słońca na niebie w okresie lata, ale także inne czynniki, w tym: chmury, warstwa ozonowa, obecność drobnych cząstek w atmosferze, rodzaj powierzchni czy wysokość nad poziomem morza. Wszystkie te elementy są brane pod uwagę w modelu prognostycznym.
Dostęp do słońca jest ważny dla ludzkiego organizmu. Umożliwia m.in. produkcję witaminy D, która pomaga zapobiegać rozwojowi chorób kości, takich jak krzywica, osteomalacja i osteoporoza. Ale nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne może być niebezpieczna, a nawet śmiertelna. W okresie letnim w dużej części Europy wartości wskaźnika UV regularnie przekraczają poziom 8. indeksu, co jest oceną „bardzo wysoką” i oznacza, że oparzenie słoneczne może wystąpić w ciągu zaledwie 15 minut, w zależności od rodzaju skóry.
Wiele chorób i zgonów związanych z promieniowaniem UV można uniknąć dzięki prostym środkom zapobiegawczych – ograniczając czas przebywania w południowym słońcu, chroniąc się w cieniu gdy promieniowanie jest najbardziej intensywne, noszą odzież ochronną, czapki i okulary przeciwsłoneczne oraz używając wysokiej jakości kremów przeciwsłonecznych. Te zalecenia są szczególnie ważne w przypadku dzieci, ponieważ nadmierna ekspozycja na słońce we wczesnych latach znacznie zwiększa ryzyko chorób związanych z promieniowaniem UV w późniejszym życiu.
„Ta aplikacja jest użytecznym narzędziem pomagającym firmom i pracownikom identyfikować zagrożenia oraz planować odpowiednie działania i środki ochrony zdrowia. 10 czerwca Międzynarodowa Organizacja Pracy przyjęła rezolucję uznającą bezpieczne i zdrowe środowisko pracy za nową fundamentalną zasadę i prawo w pracy. Narzędzia takie jak SunSmart Global UV są małym, ale użytecznym wkładem w to przedsięwzięcie”. – powiedziała Vera Paquete-Perdigão, dyrektor Governance and Tripartism Department.
Więcej na temat zagrożeń związanych z promieniowaniem UV dowiecie się z artykułu https://obserwator.imgw.pl/uv-niebezpieczny-dar-od-slonca/
Oprac. Redakcja, na podstawie https://public.wmo.int/en/media/press-release/sunsmart-global-uv-app-launched
Zdjęcie główne: Timothy Eberly, Unsplash.
