Klimat i pogoda. Te dwa elementy ekosystemu ziemskiego od milionów lat kształtują krajobraz naszej planety i warunkują rozwój organizmów żywych. W miarę jak człowiek zdobywał kolejne umiejętności, pozwalające mu przetrwać w każdym niemal miejscu na Ziemi, utwierdzał się w przekonaniu, że ostatecznie uniezależnił swój los od żywiołów natury. Niestety ostatnie lata przypomniały nam brutalną prawdę.
AUTOR: Rafał Stepnowski, IMGW-PIB
Zmiana klimatu i wielopoziomowe następstwa tego zjawiska będą w XXI wieku determinować każdy aspekt naszego życia. A ponieważ tendencji tych nie da się całkiem odwrócić – próbujemy je jedynie łagodzić – musimy się do tej zmiany adoptować, a habitaty w których żyjemy czynić bardziej odpornymi.
„Przyjmij najgorszy scenariusz jako najbardziej prawdopodobny”
Najczęstszym zdaniem, które pada w rozmowie z osobami poszkodowanymi w wyniku kataklizmu naturalnego jest „jak żyję, czegoś podobnego nie widziałem”. Współczesna zmiana klimatu powoduje, że będziemy doświadczać coraz częściej ekstremalnych zjawisk pogodowych o niespotykanej dotąd skali, natężeniu i częstotliwości. A ponieważ klimat nie jest czymś stałym, trzeba nieustannie śledzić co się z nim dzieje.
„Utracone korzyści – czyli o czym nie wiesz”
Każde zdarzenie związane z ekstremalną pogodą, które spowodowało poważne utrudnienia w funkcjonowaniu miasta i usług publicznych oznacza, że gdzieś w Polsce, Europie, na świecie potencjalny inwestor zadał sobie ważne pytanie: czy to dobre miejsce na mój biznes? Jeżeli nie potrafisz ocenić ryzyka i ograniczyć wrażliwości środowiska w którym funkcjonujesz, przygotuj się na odpływ kapitału, inwestycji, technologii i innowacji. Możesz jednak zagrożenia pogodowe wykorzystać jako impuls rozwojowy, a dzięki odpowiednio zarządzanym adaptacjom i budowie odporności organizmu miejskiego stać się „doliną krzemową” rozwiązań technologicznych związanych z klimatem i pogodą.
„Ukryte koszty – ile kosztuje pogoda”
Ulewny deszcz, silny wiatr, ekstremalne opady śniegu, powódź – koszty tych naturalnych zdarzeń są ogromne. Ale ten obraz nie jest pełny. Każde ekstremum pogodowe tworzy koszt ukryty związany z zakłóceniem funkcjonowania obszaru miejskiego – systemów komunikacyjnych, dystrybucji mediów i usług – a także długofalowe obciążenia finansowe związane z jakością życia i zdrowiem mieszkańców. Nie będziesz w stanie w stu procentach uodpornić się na niebezpieczne zjawiska pogodowe, ale poprzez adaptacje i budowę odpowiedzialnych systemów zarządzania opartych na wiedzy, twoja reakcja będzie szybsza i skuteczniejsza. A to oznacza redukcję kosztów pośrednich.
„Spadek zaufania – nie tylko demografia”
Miasto które regularnie dotykają naturalne katastrofy związane z ekstremalną pogodą nie jest bezpiecznym miejscem do życia. Jeżeli nie podejmiesz stosownych kroków do podniesienia odporności miejskiej na zmianę klimatu, w perspektywie kilku lat możesz zauważyć odpływ mieszkańców. To oznacza nie tylko spadek dochodów z podatków, ale przede wszystkim utratę zasobów ludzkich i wysoko wykwalifikowanych pracowników. Programy edukacyjne połączone z odpowiedzialnymi działaniami inwestycyjnymi w zakresie adaptacji do zmiany klimatu mogą skutecznie przeciwdziałać tym trendom. Budując odporne społeczeństwa, zyskujesz większą więź mieszkańców z miastem, w którym żyją, nawet jeśli znajduje się ono w obszarze dużego ryzyka pogodowego.
„Bądź liderem, nie bój się zmian”
Wszystko o czym wcześniej powiedzieliśmy prowadzi nas do tego miejsca i do tej jednej konkluzji. Każdy dzień zaniechań oznacza stracone miesiące do odrobienia. Jak napisałem na wstępie, zmiana klimatu to fakt, a jego następstwa są nieuchronne. Jeżeli nie zaadoptujemy się do nowych warunków i nie stworzymy odpornych miast, prędzej czy później zapłacimy za to wysoką cenę. W najlepszym wypadku będziemy zmuszeni ponieść w krótkim czasie ogromne koszty transformacji, w najgorszym na działania będzie za późno i nasze „małe ojczyzny” staną się miejscami nienadającymi się do życia. Rozpocznij zmianę dziś – bądź pierwszy, bo to daje przewagę. W XXI wieku konkurencyjność biznesowa i administracyjna będzie zbudowana na wiedzy o klimacie i zagrożeniach pogodowych.
Czego potrzebujesz?
– scenariuszy klimatycznych dla regionu;
– informacji o zagrożeniach pogodowych i klimatycznych, które dotyczące twojego miasta
– analiz trendów wskaźników hydrologiczno-meteorologicznych;
– przeglądu infrastruktury krytycznej, której funkcjonowanie może być zagrożone w wyniku zmiany klimatu i ekstremalnej pogody
– programów rozwoju infrastruktury miejskiej i usług publicznych opartych na scenariuszach klimatycznych;
– panelu eksperckiego wspierającego działania lokalnych służb ratownictwa i sztabów kryzysowych;
– dedykowanego serwisu pogodowego dla miast;
– modeli rozwoju sytuacji hydrologicznej i morskiej;
– modelowania hydraulicznego na bazie istniejącej i planowanej infrastruktury miejskiej;
– rozwiązań technicznych, informatycznych i systemów do zarządzania, wspierających procesy i procedury alertowe;
– programów edukacyjnych zwiększających świadomość mieszkańców na temat ryzyka, zagrożeń i rozwiązań adaptacyjnych.
Zdjęcie główne: Matthew Henry | Unsplash
