1 stycznia 2025 roku Międzynarodowa Organizacja Meteorologiczna operacyjnie uruchomiła WIS 2.0 – nowy system informacyjny udostępniający dane meteorologiczne, hydrologiczne, klimatyczne i oceaniczne. Oparte na otwartych standardach i technologii sieciowej narzędzie, powstało w celu ułatwienia dostępu do coraz większej ilości różnorodnych danych w czasie rzeczywistym.
Faza pilotażowa WIS 2.0 rozpoczęła się w grudniu 2022 roku i trwała do końca 2023 roku. W ubiegłym roku, w ramach fazy pre-operacyjnej, zrealizowano szereg szkoleń i warsztatów z krajami uczestniczącymi w realizacji projektu. Nowa infrastruktura będzie stopniowo zastępować Globalny System Telekomunikacyjny (GTS), który ostatecznie zostanie wyłączony z końcem 2033 roku. Użytkownicy WIS 2.0 uzyskują dostęp do danych za pomocą subskrypcji Global Brokera, która powiadomi ich o możliwości pobrania kolekcji z Global Cache lub od dostawcy danych. Wdrażana jest również opcja dostępu bezpośredniego poprzez Web API – interfejs programowania aplikacji, który pozwala na przetwarzanie lub wizualizację danych z wykorzystaniem własnego oprogramowania.
„Dzięki WIS 2.0 wkraczamy w przyszłość, w której przewidywanie i przygotowywanie się na zdarzenia związane z pogodą, śledzenie zmian w środowisku i wkład w badania klimatu będą bardziej wydajne i skuteczne niż kiedykolwiek wcześniej”. – komentuje Enrico Fucile, szef WMO Information System Section. – „Ta historia pokazuje, jak międzynarodowa współpraca może mieć realne znaczenie w rozwiązywaniu globalnych wyzwań. Dzięki niej wspieramy kluczowe inicjatywy międzynarodowe, takie jak chociażby Early Warnings for All, ale także zapewniamy wszystkim krajom – zwłaszcza tym mniej rozwiniętym i państwom wyspiarskim – dostęp do danych niezbędnych dla zwiększenia ich bezpieczeństwa klimatycznego”.
Dane pozyskiwane w czasie rzeczywistym stanowią podstawę do opracowywania dokładnych prognoz pogody, zasilają kluczowe systemy wczesnego ostrzegania i wspomagają badania nad klimatem. Dodatkowo zapewniają znaczące korzyści ekonomiczne i bezpieczeństwo umożliwiając prowadzenie bieżących analiz i monitorowania zmian w różnych systemach środowiskowych. Kluczowym elementem nowego rozwiązania WIS 2.0 jest oprogramowania typu open source połączone z kompleksowymi programami szkoleniowymi. To podejście uczyniło wdrożoną w tym roku technologię dostępną dla każdego kraju bez względu na poziom rozwoju.
WIS 2.0 opiera się na spuściźnie Globalnego Systemu Telekomunikacyjnego (założonego w 1971 r.), tworząc bardziej inkluzywne i wydajne ramy udostępniania danych środowiskowych. W tworzeniu systemu wzięło udział ponad 60 krajów. W IMGW-PIB trwają prace zmierzające do implementacji WIS 2.0 jako kolejnego z systemów pozyskiwania danych operacyjnych. Polska służba jako jedna z pierwszych aktywnie wzięła udział we wdrażaniu poszczególnych elementów systemu w fazie pre-operacyjnej WIS 2.0.
„Warto dostrzec szereg implikacji związanych z uruchomieniem WIS 2.0. W środowisku prowadzona jest ożywiona i wieloaspektowa dyskusja, również z udziałem głosu polskich specjalistów, nad optymalizacją wielu aspektów przyszłego funkcjonowania tego sytemu”. – zauważa dr Janusz Filipiak z Zespołu Współpracy z Zagranicą w IMGW-PIB. – „Duże emocje i to pozytywne, zwłaszcza w służbach europejskich, budzi wykorzystanie filozofii planowania i działania WIS 2.0 w inicjatywach EUMETNET, takich jak choćby znajdujący się w zaawansowanej fazie wdrożenia projekt MeteoGate, który wyewoluował z zainicjowanego kilka lat temu programu Mechanizmu Federacyjnej Koordynacji Danych”.
