Ekstremalne zjawiska hydrologiczne wpływają na całą Planetę. Zagrażają życiu i zdrowiu ludzi, środowisku, działalności gospodarczej i dziedzictwu kulturowemu. Im więcej o nich wiemy, tym lepiej możemy się na nie przygotować.
Klimat się zmienia, czego następstwa obserwujemy i bezpośrednio doświadczamy. To czas na działanie – szukanie rozważnych strategii i realizację właściwych rozwiązań. Ogromnym zagrożeniem są powodzie, w szczególności te opadowe – krótkotrwałe i intensywne – o lokalnym charakterze. Stają się one coraz bardziej niebezpieczne z powodu postępującej antropopresji, która doprowadziła w ostatnich latach m.in do gwałtownego wzrostu udziału powierzchni uszczelnionych w miastach. Tylko w ubiegłym roku zdarzenia typu „flash flood” wystąpiły w Poznaniu, Krakowie i Głogoczowie, a spowodowały je intensywne, krótkie ulewy przekraczające dotychczasowe normy opadowe oraz sprzyjająca powodzi „betonoza”.
Musimy rozwijać technologię ostrzeżeń i prognoz
W IMGW od wielu lat prowadzimy analizy i prognozujemy zjawiska suszy, powodzi oraz innych zagrożeń hydrologicznych. W 2020 roku wprowadziliśmy ostrzeżenia przed suszą hydrologiczną, a obecnie tworzymy nowy system ostrzegania przed powodziami opadowymi „flash floods”, który umożliwi dokładniejsze przewidywanie miejsca i czasu ich wystąpienia. Nasze działania są skorelowane z ambicjami i strategią WMO (Światowa Organizacja Meteorologiczna), którą przedstawiono w dokumencie „Vision and strategy for Hydrology: Plan of Action” – bądź przygotowany na susze, nie daj się zaskoczyć powodzi. Dlatego tak bardzo intensyfikujemy działania na tych polach. Dostarczamy najnowsze produkty oparte na wysokiej jakości prognozach i analizach. Przekazujemy ostrzeżenia i prognozy średnio- i długoterminowe do administracji rządowej, które są podstawą do podejmowania właściwych działań, w tym zarządzania kryzysowego. Publikujemy je też we wszystkich kanałach komunikacji, w tym w social media, aby dotarły do jak najszerszego grona odbiorców.
Sposób komunikowania się służb meteorologiczno-hydrologicznych ze społeczeństwem musi się zmieniać i dostosowywać do tego, jak funkcjonuje świat. Należy wykorzystywać wszelkie narzędzia, aby ostrzeżenia trafiały do ludzi na czas, były rzetelne, sprawdzone i zrozumiałe.
Zdjęcie główne: Egor Gordeev | Unsplash
PAWEŁ PRZYGRODZKI. Dyrektor Centrum Hydrologicznej Osłony IMGW-PIB. Doktor nauk o ziemi w zakresie specjalizacji hydrologia. Ekspert w zakresie zagrożenia powodzią i suszą, modelowania hydrologicznego, hydraulicznego i hydrodynamicznego, prognozowania i ostrzegania hydrologicznego. Członek Państwowej Rady Gospodarki Wodnej. Ekspert GIS, konsultant hydrologiczny przy WMO. Autor licznych publikacji naukowych i ekspertyz z zakresu hydrologii i gospodarki wodnej.
