F. Shot by Ireland Unsplash.

Written by 09:03 Meteo, Technologie

POLRAD i PERUN – integracja danych

Irena Tuszyńska, Wojciech Gajda
IMGW-PIB/Centrum Hydrologiczno-Meteorologicznej Sieci Pomiarowo-Obserwacyjnej, Wydział Teledetekcji Naziemnej

Modernizacja sieci POLRAD, rozpoczęta w roku 2022, przyniosła dla jego użytkowników nowe i interesujące rozwiązania narzędziowe. Nowe oprogramowanie pozwala m.in. na integrację danych radarowych z danymi systemu detekcji i lokalizacji wyładowań atmosferycznych PERUN. Zestawienie informacji z obu źródeł umożliwia prowadzenie szczegółowych analiz z uwzględnieniem charakterystyk radarowych prezentowanych przez poszczególne produkty; np. wysokości wierzchołków chmur, maksymalnych wartości odbiciowości, odbiciowości nad określonym poziomem morza, natężenia opadów czy produktów wiatrowych typu rozkład poziomy wiadru lub gradientu prędkości radialnych. W ramach niniejszego artykułu zaprezentowano możliwości graficzne zobrazowania połączenia map radarowych maksymalnych wartości odbiciowości z wyładowaniami atmosferycznymi i informacjami o ich charakterze.

Jednoczesna analiza danych radarowych i informacji o wyładowaniach atmosferycznych pozwala na szybką ocenę aktualnej sytuacji meteorologicznej, szczególnie pod kątem występowania zjawisk o charakterze ekstremalnym. To rozwiązanie jest niezwykle użyteczne w przypadkach intensywnej konwekcji. Dzięki zestawieniu lokalizacji wyładowań z systemu PERUN ze zobrazowaniami radarowymi można z większym prawdopodobieństwem ocenić przy jakich wartościach odbiciowości radarowej nad danym obszarem pojawią się wyładowania atmosferyczne. Taka informacja jeszcze niezwykle cenna, jeśli chodzi o lepsze ostrzeganie przed zagrożeniami meteorologicznymi.

Po lewej mapa stacji radarowych POLRAD, przedstawiająca zasięg domeny systemu. Kolorem jasnozielonym zaznaczono obszar skanowania radarowego (do 125 km od radaru) dla obiektów pracujących operacyjnie do listopada 2023 roku. Z kolei żółte okręgi obrazują obszary skanowania radaru Góra Świętej Anny (GSA), uruchomionego w pierwszej połowie listopada br., oraz radarów Brzuchania (BRZ) Gdynia Szemud (GSZ) przewidzianych do oddania z końcem 2023 roku (GSZ zastąpi radar w Gdańsku, GDA). Po prawej mapa z lokalizacją czujników systemu PERUN.
Po lewej mapa stacji radarowych POLRAD, przedstawiająca zasięg domeny systemu. Kolorem jasnozielonym zaznaczono obszar skanowania radarowego (do 125 km od radaru) dla obiektów pracujących operacyjnie do listopada 2023 roku. Z kolei żółte okręgi obrazują obszary skanowania radaru Góra Świętej Anny (GSA), uruchomionego w pierwszej połowie listopada br., oraz radarów Brzuchania (BRZ) Gdynia Szemud (GSZ) przewidzianych do oddania z końcem 2023 roku (GSZ zastąpi radar w Gdańsku, GDA). Po prawej mapa z lokalizacją czujników systemu PERUN.
Po lewej radarowa mapa zbiorcza maksymalnych wartości odbiciowości bez wyładowań, po prawej z naniesionymi danymi z systemu PERUN.
Po lewej radarowa mapa zbiorcza maksymalnych wartości odbiciowości bez wyładowań, po prawej z naniesionymi danymi z systemu PERUN.

Do nakładania wyładowań atmosferycznych na dane radarowe udostępnione zostały trzy metody: Standard, Cluster, Time Coded. Prezentacji wymienionych metod dokonano na wybranym wycinku mapy zbiorczej.

W metodzie Standard dla obszarów 10 km × 10 km sumowana jest liczba wszystkich wyładowań atmosferycznych (1148) w podziale na wyładowania doziemne i międzychmurowe, z uwzględnieniem wyładowań dodatnich i ujemnych. Dla prezentowanego elementu mapy są to 33 wyładowania doziemne (C-G) – jedno dodatnie i 32 ujemne – oraz 1115 wyładowań międzychmurowych Cloud–Cloud (C-C) – z których 134 zarejestrowano jako dodatnie i 28 jako ujemne. Kolor kółka w tej metodzie powiązany jest z ilością wyładowań z obszaru 10 km × 10 km.

Zobrazowanie wyładowań atmosferycznych wg metody Standard na tle maksymalnej odbiciowości
Zobrazowanie wyładowań atmosferycznych wg metody Standard na tle maksymalnej odbiciowości

W metodach Cluster lub Time Coded pozyskujemy informacje o:
– dokładnym czasie wystąpienia wyladowania,
– typie wyładowania CC lub CG,
– dokładnej lokalizacji wyładowania,
– natężeniu wyładowania w danym obszarze.

Zobrazowanie wyładowań wg metody Cluster.
Zobrazowanie wyładowań wg metody Cluster.

Wybór metody Time Coded pozwala zobrazować na danych radarowych wszystkie wyładowania w określonej jednostce czasu – od wyładowań najstarszych do najnowszych.

Zobrazowanie wyładowań wg metody Time Coded.
Zobrazowanie wyładowań wg metody Time Coded.

Łączenie danych radarowych z wyładowaniami atmosferycznymi dostępne jest również na stronie meteo.imgw.pl. Po wybraniu zakładki dane radarowe możemy je nakładać na udostępniane w sieci Internet produkty radarowe. Różnica pomiędzy połączonymi danymi na mapach prezentowanych z bieżącej pracy operacyjnej systemu radarowego a informacjami udostępnianymi na stronach meteo.imgw.pl wynika z użycia innych metod wyświetlania danych. Należy też pamiętać, że na stronie internetowej prezentowane są również wyładowania atmosferyczne zarejestrowane przez system PERUN znacznie poza obszarem domeny systemu POLRAD.

Przykładowy, powiększony wycinek mapy ze strony meteo.imgw.pl, prezentującej połączenie danych radarowych z danymi sytemu PERUN z dnia 6 sierpnia 2023 r., godz. 14:50 czasu lokalnego.
Przykładowy, powiększony wycinek mapy ze strony meteo.imgw.pl, prezentującej połączenie danych radarowych z danymi sytemu PERUN z dnia 6 sierpnia 2023 r., godz. 14:50 czasu lokalnego.
Mapa maksymalnych odbiciowości z naniesionymi wyładowaniami z dnia 6 sierpnia, godz. 20:05 UTC.
Mapa maksymalnych odbiciowości z naniesionymi wyładowaniami z dnia 6 sierpnia, godz. 20:05 UTC.

Przy korzystaniu z map generowanych operacyjnie w ramach systemu radarowego i na stronach internetowych istotny jest czas w jakim są one prezentowane – mapy operacyjne wyświetlane są w czasie UTC, a te same mapy na stronie meteo.imgw.pl według czasu urzędowego (lokalnego).

Mapa maksymalnych odbiciowości z naniesionymi wyładowaniami występującymi także poza zasięgiem domeny systemu POLRAD z dnia 6 sierpnia godzina 22:05 czasu lokalnego – zobrazowanie ze strony meteo.imgw.pl.
Mapa maksymalnych odbiciowości z naniesionymi wyładowaniami występującymi także poza zasięgiem domeny systemu POLRAD z dnia 6 sierpnia godzina 22:05 czasu lokalnego – zobrazowanie ze strony meteo.imgw.pl.

Zdjęcie główne: Shot by Ireland | Unsplash.

(Visited 725 times, 1 visits today)
Tagi: , , , , Last modified: 30 listopada 2023
Close