Modernizacja sieci POLRAD, rozpoczęta w roku 2022, przyniosła dla jego użytkowników nowe i interesujące rozwiązania narzędziowe. Nowe oprogramowanie pozwala m.in. na integrację danych radarowych z danymi systemu detekcji i lokalizacji wyładowań atmosferycznych PERUN. Zestawienie informacji z obu źródeł umożliwia prowadzenie szczegółowych analiz z uwzględnieniem charakterystyk radarowych prezentowanych przez poszczególne produkty; np. wysokości wierzchołków chmur, maksymalnych wartości odbiciowości, odbiciowości nad określonym poziomem morza, natężenia opadów czy produktów wiatrowych typu rozkład poziomy wiadru lub gradientu prędkości radialnych. W ramach niniejszego artykułu zaprezentowano możliwości graficzne zobrazowania połączenia map radarowych maksymalnych wartości odbiciowości z wyładowaniami atmosferycznymi i informacjami o ich charakterze.
Jednoczesna analiza danych radarowych i informacji o wyładowaniach atmosferycznych pozwala na szybką ocenę aktualnej sytuacji meteorologicznej, szczególnie pod kątem występowania zjawisk o charakterze ekstremalnym. To rozwiązanie jest niezwykle użyteczne w przypadkach intensywnej konwekcji. Dzięki zestawieniu lokalizacji wyładowań z systemu PERUN ze zobrazowaniami radarowymi można z większym prawdopodobieństwem ocenić przy jakich wartościach odbiciowości radarowej nad danym obszarem pojawią się wyładowania atmosferyczne. Taka informacja jeszcze niezwykle cenna, jeśli chodzi o lepsze ostrzeganie przed zagrożeniami meteorologicznymi.
![Po lewej mapa stacji radarowych POLRAD, przedstawiająca zasięg domeny systemu. Kolorem jasnozielonym zaznaczono obszar skanowania radarowego (do 125 km od radaru) dla obiektów pracujących operacyjnie do listopada 2023 roku. Z kolei żółte okręgi obrazują obszary skanowania radaru Góra Świętej Anny (GSA), uruchomionego w pierwszej połowie listopada br., oraz radarów Brzuchania (BRZ) Gdynia Szemud (GSZ) przewidzianych do oddania z końcem 2023 roku (GSZ zastąpi radar w Gdańsku, GDA). Po prawej mapa z lokalizacją czujników systemu PERUN.](http://kontener.imgw.ad:3961/wp-content/uploads/2023/11/Rys_1-1-1024x533.jpg)
![Po lewej radarowa mapa zbiorcza maksymalnych wartości odbiciowości bez wyładowań, po prawej z naniesionymi danymi z systemu PERUN.](http://kontener.imgw.ad:3961/wp-content/uploads/2023/11/Rys_2-1-1024x369.jpg)
Do nakładania wyładowań atmosferycznych na dane radarowe udostępnione zostały trzy metody: Standard, Cluster, Time Coded. Prezentacji wymienionych metod dokonano na wybranym wycinku mapy zbiorczej.
W metodzie Standard dla obszarów 10 km × 10 km sumowana jest liczba wszystkich wyładowań atmosferycznych (1148) w podziale na wyładowania doziemne i międzychmurowe, z uwzględnieniem wyładowań dodatnich i ujemnych. Dla prezentowanego elementu mapy są to 33 wyładowania doziemne (C-G) – jedno dodatnie i 32 ujemne – oraz 1115 wyładowań międzychmurowych Cloud–Cloud (C-C) – z których 134 zarejestrowano jako dodatnie i 28 jako ujemne. Kolor kółka w tej metodzie powiązany jest z ilością wyładowań z obszaru 10 km × 10 km.
![Zobrazowanie wyładowań atmosferycznych wg metody Standard na tle maksymalnej odbiciowości](http://kontener.imgw.ad:3961/wp-content/uploads/2023/11/Rys_3-1.jpg)
W metodach Cluster lub Time Coded pozyskujemy informacje o:
– dokładnym czasie wystąpienia wyladowania,
– typie wyładowania CC lub CG,
– dokładnej lokalizacji wyładowania,
– natężeniu wyładowania w danym obszarze.
![Zobrazowanie wyładowań wg metody Cluster.](http://kontener.imgw.ad:3961/wp-content/uploads/2023/11/Rys_4.png)
Wybór metody Time Coded pozwala zobrazować na danych radarowych wszystkie wyładowania w określonej jednostce czasu – od wyładowań najstarszych do najnowszych.
![Zobrazowanie wyładowań wg metody Time Coded.](http://kontener.imgw.ad:3961/wp-content/uploads/2023/11/Rys_5.png)
Łączenie danych radarowych z wyładowaniami atmosferycznymi dostępne jest również na stronie meteo.imgw.pl. Po wybraniu zakładki dane radarowe możemy je nakładać na udostępniane w sieci Internet produkty radarowe. Różnica pomiędzy połączonymi danymi na mapach prezentowanych z bieżącej pracy operacyjnej systemu radarowego a informacjami udostępnianymi na stronach meteo.imgw.pl wynika z użycia innych metod wyświetlania danych. Należy też pamiętać, że na stronie internetowej prezentowane są również wyładowania atmosferyczne zarejestrowane przez system PERUN znacznie poza obszarem domeny systemu POLRAD.
![Przykładowy, powiększony wycinek mapy ze strony meteo.imgw.pl, prezentującej połączenie danych radarowych z danymi sytemu PERUN z dnia 6 sierpnia 2023 r., godz. 14:50 czasu lokalnego.](http://kontener.imgw.ad:3961/wp-content/uploads/2023/11/Rys_6-1024x477.png)
![Mapa maksymalnych odbiciowości z naniesionymi wyładowaniami z dnia 6 sierpnia, godz. 20:05 UTC.](http://kontener.imgw.ad:3961/wp-content/uploads/2023/11/Rys_7-1024x747.png)
Przy korzystaniu z map generowanych operacyjnie w ramach systemu radarowego i na stronach internetowych istotny jest czas w jakim są one prezentowane – mapy operacyjne wyświetlane są w czasie UTC, a te same mapy na stronie meteo.imgw.pl według czasu urzędowego (lokalnego).
![Mapa maksymalnych odbiciowości z naniesionymi wyładowaniami występującymi także poza zasięgiem domeny systemu POLRAD z dnia 6 sierpnia godzina 22:05 czasu lokalnego – zobrazowanie ze strony meteo.imgw.pl.](http://kontener.imgw.ad:3961/wp-content/uploads/2023/11/Rys_8-1024x442.png)
Zdjęcie główne: Shot by Ireland | Unsplash.